Size Bitcoin Diamond anlatımı ile çoğu yerde gördüğünüz "Hard Fork" ve "Soft Fork" kelimelerinin anlamını da sizlere iletmek istedim.
BCD bir Bitcoin Hard Forku. Bu konuyu açalım. Hard Fork'a neden ihtiyaç duyulur? Kimler yapar? Nasıl yapılır? sorularına cevap verelim.
Kripto paralar nispeten yeni bir buluş olduğu için kısa bir süre önce hayatımıza girdi, yakın gelecekte de düzenli para biriminin yerini almaya başlayacağı öngörülüyor. Bugün bildiğimiz Türk Lirası’nın güvenliğini arttırmak için katmanlı kağıt, mürekkep, yazı tipi, güvenlik katmanı, kumaş ve daha fazla enstrüman kullanılıyor. Kalpazanlar ile ilgili her gün bir haber duyar, izleriz. Kalpazanların izlediği yollar geliştikçe Türk Lirası gibi tüm kağıt paraların güvenliğini geliştiriyor ülkeler. Aynı şekilde kripto paralar için de güvenlik risklerini tespit etmek ve düzeltmek gerekiyor.
Bugün telefonlarınızda android yazılımı çalıştırıyor iseniz, zamanla yeni güncellemeler ile önemli geliştirmeler, eklemeler yapıldığını göreceksiniz. Apple IOS demedim çünkü Android, herkese açık kaynak kodları ile Kripto Varlıklara benziyor. Her neyse, yapılan güncellemeler ve eklemelere "Sürüm Yükseltme" diyoruz. Blockchain kod yapısı da yıldan yıla yükseltiliyor. Açık kaynak kodlu olduğundan dolayı dünya çapında birçok geliştirici çalışma yapıyor. Geliştirilen bir özelliğin yeterince iyi olması durumunda sonraki sürümlerde bu özelliğin eklendiğini görüyoruz.
Güvenlik güçleri kalpazanları yakalar, hapse atar, ancak sahte paraları alan insanlardan o paraları geri toplaması, 3. şahısların mağduriyetlerinin giderilmesi son derece zor ve uzun zaman alabiliyor. Kripto para dünyasında ise zararı en aza indirebilmek mümkün. Kripto Para Altyapısını yöneten topluluk herhangi bir güvenlik ihlali olduğunu öğrendiğinde belirli bir tarihte var olan tüm işlemlerin aslında mevcut olmadığını varsayabilir ve geriye dönerek hata ve mağduriyetleri giderebilir. Nasıl mı?
Bir blok zincirin topluluğuna üyesisiniz diyelim. Kendinizin bir kripto para madencisi olduğunuzu düşünün. Madenini çıkardığınız (PoW) blok zincirin Güvenlik açığını buldunuz. Eyvah! Bir de ilave olarak Kullanıcıların zararını hesapladınız. Daha büyük Eyvah! Şimdi karşınızda iki yol var. Örnek ile anlatayım.
Rakamları örnek olarak veriyorum. İstanbul-İzmir otobanına çıktık. Hız sınırının alt ve üst sınırları var otobanda. Hızınız en az 45 km/s olacak en fazla da 130 km/s olacak diye İçişleri Bakanlığı uygulaması var. Yeni hükumet yeni bakan geldi, dedi ki hız sınırları değişti; en az 60 km/s en fazla da 140 km/s olacak dedi. Bu sizin hızlanmanıza izin veriyor ama siz iki uygulamada da 120 ile gidiyorsanız sorun yok. Hızınızı değiştirme işi Soft Fork. Yeni bir coğrafyada yolun sonu aynı yere çıkacak şekilde Yeni bir yol inşa etmeniz ise Hard Fork.
İkna çalışmaları sonucunda topluluk hard-fork u benimser ise yol değişir. Topluluk, "Yok güvenlik protokolünü geliştirelim ve eskiden yapılmış tüm işlemleri de geçerli sayalım" derse soft-fork açılır. Hard Fork için yeni bir yol ve coğrafya dersek eğer eski işlemleri de yok sayan bir yapıdan bahsediyoruz demektir.
Topluluk kendisi zaten her daim güvenlik güncellemelerini yapıyor. Soft Fork'a da ihtiyaç her zaman duyulmaz. Önemli olan "Fork-Çatallaşma işine topluluk nasıl bakıyor?" sorusunun önemidir. Bu konuda hemen hemen her büyük platformun forku bulunmakta. Topluluklar bazılarına sempati duyar onay verir bazılarına da tam tersi bir tutum ile dışlarlar.
Ethereum zamanında hacker saldırısına uğramıştı. DAO yüzünden 2016 yılında hackerlar 50 M USD parayı çalmışlardı. ETH de hard fork üreterek hem güvenlik açığını kapatmış hem de mağdurların parasını geri ödemişti. Peki bu güvenlik açığını daha önce bulup ETH'ye ileten kimdi? AVAX kurucu ortağı ve Cornell Üniversitesi profesörü Emin Gür Sirer!! Hay Allah! İşe bak! Neyse konuya dönelim.
Bitcoin silver, gold, diamond cash vb gibi çok forklar bulunmakta. Bunlara "Yatırım" yapacaksak nelere dikkat edeceğiz?
Hard Fork, bir kripto para birimi için istikrarsız bir zamana işaret eder. Topluluk genellikle fork konusu üzerinde bölünecektir ve fork oluşumu ile ilgili duyum alındığında piyasa, kripto para yatırımcısı ne yapacağına o an karar vermesi gerekecektir. Duruma nasıl tepki vermeniz gerektiği, büyük ölçüde para biriminde sahip olduğunuz miktara ve baktığınız fork’un türüne bağlı olacaktır. Otoban örneğimizden devam edecek olursak; Fork oluştuğu anda eski otobanda olan arabanızın eş değeri kadar "Yeni Araba" size yeni forkta "Bedava" Verilecektir. “Bedava” kripto para birimi alacağınız hard fork durumunda, para biriminizi elinizde tutmak ve hatta yatırımınızı artırmak mantıklıdır. Bunun dezavantajı, diğer büyük yatırımcıların da aynı şeyi yapmasıdır. Bazı uzmanlara göre balina diye tabir edilen büyük yatırımcının sizden önce satış yapacak kadar hızlı tepki veremeyeceğinizden endişeleniyorsanız, yatırımınızı fork’tan hemen önce satmanız riske karşı korunmayı sağlayabilir. Soft fork’u inceliyorsanız seçimleriniz biraz daha kolay. Fork’un para birimine yardımcı olacağına inanıyorsanız, fiyat dalgalanmalarından yararlanabilirsiniz. Fork’un sonucunun kripto para birimi için kötü olacağına inanıyorsanız, çöküş öngörüyorsanız, kripto varlığınızı borsalarda çökmeden önce satmalısınız.
Unutmayın topluluk fork’un arkasında değilse para biriminin bölünme daha beter olma ihtimali hala var. BCD'de, grafikte, görülmüyor mu sizce?
Tabi anlattığım örnekleme ve hareket tarzları kesinlikle bir yatırım tavsiyesi değildir ve kişiler ne yapması gerektiğine risklerin bilincinde olarak kendileri karar vermelidir. Umarım sizlerin bu kelimelere olan algı seviyelerinizi yükselmesine yardımcı olabilmişimdir.
Sağlıcakla kalın.
*-*-* YTD *-*-* YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR *-*-*
Kaynakça: medium.com coinkolik.com paribu.com coinmarketcap.com eh biraz da okuduklarım öğrendiklerim.. yani ben :)
Informasi dan publikasi tidak dimaksudkan untuk menjadi, dan bukan merupakan saran keuangan, investasi, perdagangan, atau rekomendasi lainnya yang diberikan atau didukung oleh TradingView. Baca selengkapnya di Persyaratan Penggunaan.